Binnen de coaching bestaan meerdere systemen om het aangrijppunt te duiden. Een vaak gebruikt systeem is de benadering van Ditts. Hierin wordt de mens als het ware ontleedt in aangrijpingspunten in lagen van buiten naar binnen (of andersom, hangt er vanaf waar je begint). Dit systeem heb ik vermengd met Transcendental Humanism en het Siweb systeem van waarnemen. Bij de verschillende lagen van Ditts heb ik een laag toegevoegd: Gevoel (Soul). Daarnaast zijn de andere lagen ook ruwweg benaderd met Body, Mind, Soul, Spirit en Transcendentaal wezen (het uitgangspunt van Transcendental Humanism).
Niveaus binnen de benadering van Ditts
|
Bijbehorende kernvraag
|
Volgens Transcendental Humanism (Siweb)
|
Zingeving
|
Waartoe ben je?
|
Transcendentaal wezen
|
Identiteit
|
Wie ben je?
|
Transcendentaal wezen
|
Waarden & Overtuigingen
|
Wat geloof je en wat vind je ervan?
|
Spirit
|
Gevoel
|
Wat voel je?
|
Soul
|
Kennis & Vaardigheden
|
Wat weet je en wat kun je?
|
Mind & Body
|
Gedrag
|
Wat doe je?
|
Soul en Spirit
|
Omgeving
|
Wat zie je?
|
Body, Mind en Spirit
|
De meeste coaching houdt zich bezig met gedrag en vaardigheden; dat wat schijnbaar direct nut heeft voor je werk(omgeving). Veel minder houdt het zich bezig met de diepere lagen als normen en waarden, geweten (geloof) en gevoel. En toch zijn die lagen Gevoel (Soul) en Geloof (Spirit) dé lagen die je sturen, die bepalen wat jij doet en hoe je je gedraagt (zie het artikel “Groter kader” voor meer uitleg). Niet voor niets zet ik bij de het Ditts niveau Gedrag Soul en Spirit. Ik richt me juist op die lagen Gevoel en Geloof tijdens de coaching.
Eigenlijk is het heel apart dat gevoel en geloof zo sturend zijn, want deze lagen bevinden zich vooral in je onderbewuste. Op het moment dat je wat voelt, is dat eigenlijk pas na de overgang van het gevoel van Soul naar Mind, naar je Ratio. Je Ratio denkt dat het heel bewust en alert is maar eigenlijk loopt het achter. Je denkt in het heden te zijn maar eigenlijk wordt je, op een bepaald moment, een gevoel bewust dat al enige tijd geleden gebeurt is. Iets wat je houding, gedrag en succes bepaalt gaat eigenlijk volledig aan je Bewuste voorbij. En dat is dan het perspectief gevoel. Dat wat je gelooft, daar ben je helemaal niet op de hoogte van, dat is heel diep in je onderbewuste. Ik heb het hierbij niet over religieus geloof maar over je diepste overtuigingen die bepalen hoe jij in je leven staat.